[ Pobierz całość w formacie PDF ]
nad Jalu dosz o do pierwszej bitwy l dowej, w której zwyci y a Japonia. Zwyci stwo to pozwoli o
armii kraju kwitn cej wi ni na przeniesienie dzia a ofensywnych w g b Mand urii. Mi dzy 5 a 19 maja
wysadzono desanty na po udniowo-wschodnim brzegu Pó wyspu Liaotu skiego. o nierze przyst pili
do dzia a wymierzonych w Port Artur. 30 maja Japo czycy zaj li Kinczen i Balang a 1 czerwca Dal-
nij, nast pnie przyst pili do ataku na Port Artur. Wiadomo o odci ciu twierdzy wywo a a w do-
wództwie rosyjskim niedowierzanie. 2 stycznia 1905 r. Port Artur skapitulowa . W lutym 1905 r. do-
sz o do s ynnej bitwy pod Mukdenem trwaj cej trzy tygodnie. Obie strony ponios y w niej olbrzymie
straty. Ostatecznie Rosjanie musieli si wycofa znowu przegrywaj c38. 27 28 maja dosz o do bitwy
pod Cuszim zako czonej ca kowitym zwyci stwem Japonii. Wojna rosyjsko-japo ska trwa a dzie-
wi tna cie miesi cy i przynios a Rosji ca kowit kl sk . 5 wrze nia 1905 r. w Portsmonth podpisano
traktat pokojowy, w my l którego Rosja traci a na rzecz Japonii Pó wysep Liaotu ski z Portem Artura,
prawa traktatowe w po udniowej Mand urii i Korei oraz po udniow cz Sachalinu. Oszo omieni
wiktori nad takimi kolosami jak Chiny i Rosja, Japo czycy byli mocno przekonani, e s niezwyci -
eni i e opatrzno wybra a ich jako narz dzie do podboju wiata.
37
J. Gozdawa-Go biowski, dz. cyt., s. 378 389.
38
I.V. Hogg, S ownik bitew wiata, Kraków 1997, s. 113.
88
Dajana Badora
Grzeszne ycie wi tego cz owieka .
Grigorij Jefimowicz Rasputin
Rosja prze omu XIX i XX w. nie by a ju tym samym pa stwem o charakterze mocarstwa co
wcze niej. Wszechw adne rz dy cara nale a y ju do przesz o ci. Uwidoczni o si to szczególnie pod-
czas panowania ostatniego w adcy z dynastii Romanowów Miko aja II Aleksandrowicza. W adca
ten przez wi kszo historyków zarówno jemu wspó czesnych jak i obecnych jest uwa any za cz o-
wieka s abego, niezdolnego do samodzielnych, absolutnych rz dów. Po wst pieniu na tron po mierci
swojego ojca Aleksandra III w 1894 r., nowy car kontynuowa polityk ojca, jednak anachronizm poli-
tyczny, ci g e pog biaj ce si ró nice pomi dzy najbogatszymi a najbiedniejszymi obywatelami pa -
stwa (szczególnie mi dzy robotnikami, których na pocz tku XX w. by o ju ok. 2 mln, a wyzyskuj c
ich bur uazj oraz pomi dzy ziemia sk szlacht , a ubogim ch opstwem ludno obszarów wiej-
skich stanowi a ¾ ogó u ludno ci ca ego pa stwa) budzi y szerokie niezadowolenie w ród ogó u spo-
ecze stwa1. Dystans pomi dzy pa stwem rosyjskim, a pozosta ymi krajami europejskimi, szczególnie
Europy Zachodniej narasta , gdy Rosja widziana by a jako kraj zacofany politycznie, gdzie wyst pie-
nia libera ów czy demokratów, jeszcze d ugo nie odnios zak adanych rezultatów. Próbowano wi c
umocni wizerunek s abego cara zarówno w spo ecze stwie rosyjskim jak i poza granicami kraju.
Umocnieniu wizerunku mia a s u y wojna z Japoni rozpocz ta w 1904 r. W mniemaniu
wszystkich polityków i doradców cara mia a by wojn szybko rozegran przynosz c du e korzy ci
dla kraju ale równie samemu monarsze, ukazuj c go w wietle chwa y i zwyci stwa. Jednak wojna,
której skutki mia y by zbawienne dla ca ej Rosji, zako czy a si zupe n kl sk 2. Reakcja Miko aja II
na kolejne niepowodzenia z jakimi musia si zmierzy wywo a a jeszcze silniejsze niezadowolenie
w ród spo ecze stwa, które pozbawione wiary na lepsze jutro, przesta o ufa carskiej sprawiedliwo ci.
Robotnicy pragn c poprawy warunków pracy oraz wolno ci politycznych udali si w procesji na czele
z popem Gaponem (Haponem) wraz z rodzinami, onami i dzie mi w kierunku Pa acu Zimowego.
Pragn li przekaza carowi swoj petycj . Podczas przemarszu piewano pie ni liturgiczne, niesiono
ikony i obrazy cara, ten jednak nie zechcia przyj delegacji robotników. Do stolicy sprowadzono
wojsko, które 22(9) stycznia 1905 r. otworzy o do t umu ogie z karabinów. Szacuje si , e pami tnej
krwawej niedzieli zgin o ok.1 5 tys. obywateli. W sytuacji, kiedy wybucha y coraz to nowe strajki
1
[ Pobierz całość w formacie PDF ]